Komornik – ile może zabrać z pensji, renty i emerytury?

Niespłacanie długów może mieć przykre konsekwencje. Dostajemy list z zawiadomieniem o rozpoczęciu egzekucji, albo wierzyciel grozi skierowaniem sprawy do komornika. Co zrobić w takiej sytuacji? Spokojnie, okazuje się, że komornik nie ma prawa zabrać wszystkiego co posiadamy. Zobacz, ile faktycznie może zabrać komornik z pensji, renty, emerytury czy z domu.

  1. Komornik – kto to właściwie jest?
  2. Ile może zabrać komornik z wypłaty
  3. Niepełny etat – pół etatu, ćwierć etatu
  4. Praca na umowę zlecenie i umowę o dzieło
  5. Ile może zabrać komornik za alimenty?
  6. Ile może zabrać komornik z emerytury?
  7. Ile może zabrać komornik z renty?
  8. Co może zabrać komornik z domu?
  9. Co jeszcze może zabrać komornik? – Pozostałe pytania
  10. Jak szybko działa komornik?
  11. Co zrobić, jeśli komornik działa nieuczciwie?

Komornik – kto to właściwie jest?

Działalność komorników reguluje ustawa z dnia 22 marca 2018 roku o komornikach sądowych. Zgodnie z jej brzmieniem komornik jest funkcjonariuszem publicznym działającym przy sądzie rejonowym i podlega jego nadzorowi. Ma działać w interesie publicznym i dla dobra wymiaru sprawiedliwości.

Komornik jest jednocześnie organem władzy publicznej w zakresie czynności w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym. Oprócz tego oczywiście komornik musi być osobą o nieposzlakowanym charakterze, niekaraną i spełnić szereg innych wymogów formalnych.
Aby uniknąć bliższego kontaktu z komornikiem, być może warto pomyśleć o zabezpieczeniu kredytu, gdyż taki kontakt trwale wpłynie na naszą zdolność kredytową.

Ile może zabrać komornik z wypłaty?

Komorników obowiązują pewne ograniczenia, choć dotyczą one tylko wynagrodzenia wynikającego z umowy o pracę. W takim przypadku, jeżeli egzekucja dotyczy etatu, komornik musi zostawić dłużnikowi do dyspozycji co najmniej płacę minimalną. W 2019 roku kwota ta wynosi 1633,78 zł. To dobra wiadomość – jeśli zarabiamy tylko pensję minimalną to komornik nie zabierze z niej nic.

Innym ograniczeniem jest maksymalna wysokość procentowa zajęcia pensji, wynosząca 50%. Oznacza to, że komornik aż do kwoty zarobków brutto w wysokości 5932 zł, czyli 4200 zł netto będzie zabierał z pensji wszystko, aż do limitu kwoty minimalnej 1633,78 zł. Jeśli zarobki są wyższe – na przykład 8000 zł netto – to zabierze najwyżej 50 %, czyli 4000 zł.

Niepełny etat – pół etatu, ćwierć etatu

Aby dowiedzieć się, ile może zabrać komornik z pensji w 2019 roku za niepełny wymiar etatu należy pomnożyć pensję minimalną, czyli 1633 zł, przez wymiar czasu pracy. Przy ¾ etatu komornik musi zostawić 1224 zł, ½ 816 zł, a przy ¼ etatu 408 zł. Oprócz tego obowiązują wszystkie inne zasady, takie jak w przypadku pełnego etatu, czyli zajmuje się maksymalnie połowę wynagrodzenia.

Praca na umowę zlecenie i umowę o dzieło

W przypadku innych umów, czyli umowy zlecenie i o dzieło komornik może zająć z wypłaty wszystko. Państwo wychodzi z założenia, że skoro ktoś nie płaci pełnego ubezpieczenia to nie jest zobowiązane szczególnie go chronić.

Na szczęście istnieje nadzieja. Jeśli płaca z tytułu umowy zlecenia lub o dzieło jest jedynym źródłem dochodu, zarobki są stałe i powtarzalne, a dłużnik pracuje u jednego pracodawcy od dłuższego czasu to można do komornika napisać podanie o wyjątkowe potraktowanie tych zarobków tak samo jak zarobków z tytułu umowy o pracę.

Do wniosku należy załączyć potwierdzenie tych faktów w postaci wyciągów z konta, kserokopii umowy i wszelkich innych dowodów. Wtedy komornik może uznać nasze racje, choć nie ma takiego obowiązku.

Ile może zabrać komornik za alimenty?

Inaczej sprawa ma się w przypadku długów alimentacyjnych, gdyż alimenty są szczególnie chronione przez polskie prawo. Komornik ma prawo zająć dłużnikowi alimentacyjnemu do 60 % pensji, co pozornie nie jest szczególnie restrykcyjną sankcją. Ale uwaga – zajęcia alimentacyjnego nie obowiązuje zwyczajna kwota minimalna! Komornik musi pozostawić jedynie 40% minimalnej pensji, czyli 650 złotych. Egzekucja alimentacyjna ma także pierwszeństwo przed innymi długami.

Ile może zabrać komornik z emerytury?

Komornik musi zostawić emerytowi 75 % najniższej emerytury. Kwota najniższej emerytury w 2019 roku to 1100 zł brutto. Pomnożenie 1100 zł przez 75 % daje 825 zł i taką kwotę musi pozostawić na koncie emeryta komornik. Jeśli emerytura jest wyższa to komornika obowiązują kolejne ograniczenia.

Emerytowi można zająć najwyżej 25 % emerytury w przypadku zwykłych długów, 50 % w przypadku długów powstałych w wyniku odpłatności w zakładach pomocy społecznej i opiekuńczych i 60% jeśli jest to egzekucja alimentacyjna. W praktyce oznacza to, że już od kwoty emerytury około 1500 zł emeryt będzie dostawał po zajęciu więcej niż ustawowe 825 zł.

Ile może zabrać komornik z renty?

Przed zajęciem komorniczym za długi chronione jest 75 % renty. Jeśli zobowiązanie powstało w wyniku pobytu w domu pomocy społecznej zakładzie opiekuńczym to zajęte może być 50% renty, natomiast w przypadku alimentów aż 60%. Kwota najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy jest w roku 2019 taka sama jak emerytury – 1100 zł brutto, a zatem komornik musi pozostawić na koncie 825 zł. Renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy to 825 zł, co po odjęciu 25% maksymalnej kwoty zajęcia daje 618 zł.

Od 2018 roku podniesiono rentę socjalną i rodzinną do wysokości zwyczajnej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Oznacza to, że także w tych przypadkach komornik musi zostawić renciście 825 zł. Pozostałe zasady są dla takich osób takie same jak dla emerytów i rencistów pobierających świadczenie za niezdolność do pracy.

Co może zabrać komornik z domu?

Na tak postawione pytanie łatwiej odpowiedzieć przez wykluczenia – czego komornik nie może zabrać z mieszkania, gdyż ustawodawca zdecydował się w taki właśnie sposób przedstawić sprawę w kodeksie postępowania cywilnego (artykuł 829). Egzekucji nie podlegają:

  • Przedmioty urządzenia domowego niezbędne dla dłużnika i członków rodziny będących na jego utrzymaniu – pościel, bielizna, ubranie codzienne i ubranie niezbędne do pracy.
  • Lodówka, pralka, odkurzacz, mikrofalówka, piekarnik, płyta grzewcza do gotowania, łóżka, stół i krzesła, jedno źródło oświetlenia na pokój – chyba że są to przedmioty niezwykle cenne. Przepis ten wszedł w życie w styczniu 2019 roku, wcześniej niekiedy zdarzało się, że komornicy zabierali dłużnikom lodówkę i pralkę jako przedmioty które nie są niezbędne do życia.
  • Zapasy żywności i opału na jeden miesiąc.
  • Jedna krowa zamienna z dwiema owcami bądź trzema kozami, wraz z zapasem paszy i ściółki do kolejnych zbiorów.
  • Narzędzia i inne przedmioty niezbędne do pracy zarobkowej.
  • Pieniądze w kwocie niepodlegające egzekucji bądź niezbędne do przeżycia przez dwa tygodnie.
  • Przedmioty niezbędne do nauki, odznaczenia i przedmioty służące do praktyk religijnych.
  • Przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane znacznie poniżej ich wartości, a mają znaczną wartość użytkową dla dłużnika.
  • Leki i wyroby medyczne niezbędne na okres trzech miesięcy.
  • Przedmioty niezbędne ze względu na niepełnosprawność dłużnika, bądź członków jego rodziny.

Co jeszcze może zabrać komornik? – Pozostałe pytania

Jak szybko działa komornik?

To, jak szybko działa komornik zależy od niego i naszego wierzyciela. Od czasu kiedy zaciągnęliśmy np. pożyczkę online i przestaliśmy ją spłacać może minąć minąć kilka dobrych miesięcy zanim sprawa zostanie przekazana do egzekucji komorniczej. Na pewno przed skierowaniem sprawy do sądu komercyjny pożyczkodawca będzie starał się wykorzystać pozostałe dostępne środki by wpłynąć na dłużnika takie jak wpisanie do BIK.

Co zrobić, jeśli komornik działa nieuczciwie?

Nowa ustawa o komornikach powstała w wyniku częstych kontrowersji pojawiających się w związku z działalnością komorniczą. Zdarzało się, że działali oni wbrew prawu i bez poszanowania ludzkiej godności. Pojawił się więc obowiązek utrwalania dźwięku i obrazu podczas prowadzenia czynności egzekucyjnych poza kancelarią.

Pamiętajmy o tym, gdyż istnieje możliwość, że komornik nie będzie trzymał się zasad wymienionych w naszym artykule. Jeśli to się zdarzy, należy złożyć skargę. W pierwszej kolejności skargę należy złożyć do samego komornika, następnie do sądu rejonowego i opcjonalnie do Krajowej Rady Komorniczej. Kolejnym organem, który sprawuje nadzór nad działalnością komorników jest Ministerstwo sprawiedliwości.